NATUURGEBIED DE SCHEEKEN
Update: 9 november 2012
Algemeen
Scheeken waaronder de Kuppenbunders liggen ten zuiden van Liempde, liggend tussen
Landgoed Velder en het Dommeldal.
Karakerschets Scheeken en Kuppenbunders
De Scheeken vormt het hart van HET GROENE WOUD
en is met de Mortelen het grootste landschapsreservaat van Noord-Brabant. Het gebied is
ouderwets kleinschalig. In de Scheeken is het Meierijse populierenlandschap op zijn
mooist. De populierenteelt heeft de bosfauna en flora door de eeuwen bewaard. Zo zijn nu
nog oerboskruiden zoals eenbes en bosanemoon veelvuldig in de bossen aanwezig. Ook Liempde
is vanuit de Scheeken goed te bezoeken. De Scheeken zou duiden op Schei-eik, deze zou
gestaan hebben op het “drielandenpunt” Best-Liempde-Sint-Oedenrode.
De Kuppenbunders is een bos met als hoofdboomsoort de populier. Het is interessant door
het wat oudere karakter. De populieren zijn door de streek gebruikt voor het maken van
vooral klompen. In het oorspronkelijke natte moerasbos zijn destijds de hoofdbomen
vervangen door populieren. Daarmee overleefden tegelijkertijd veel struik- en
kruidensoorten maar ook kleinere ongewervelde dieren zoals slakken. Hier komen o.a.
prachtige langwerpige regenslakken (Clausilia) voor. Deze huisslakken vinden hier
voldoende kalk doordat hier de geologische laag “Laagpakket van Liempde” naar boven komt, deze laag is een onderdeel van de
zgn. “Formatie van Boxtel”. Door het langdurige boskarakter is de biodiversiteit erg hoog. Op sommige stukken zijn wel 10 struiksoorten vanaf
één punt waar te nemen. Aan de randen van het bos groeien ook grove dennen en
zomereiken. Opvallend is dat niet alle gedeelten destijds benut zijn voor de
populierenteelt. De Scheeken zijn vanaf de
Vleut (Best) of vanaf manege De Rekkendonken aan de Vleutstraat in Liempde goed
bereikbaar.
Flora en fauna
Door het grote scala aan bostypen - onder andere grove dennenbos, zomereiken-berkenbos en
vogelkers-essenbos - zijn de Kuppenbunders en de Scheeken bijzonder vogelrijk. Soorten als
sperwer, zwarte mees, kuifmees en goudhaantje broeden op korte afstand van kleine bonte
specht, houtsnip, wielewaal en nachtegaal. Andere opvallende broedvogels zijn havik,
buizerd, wespendief, boomvalk, bosuil, steenuil, kerkuil, grauwe klauwier (niet
jaarlijks), zwarte, groene, grote en kleine bonte specht, goudvink, bosrietzanger,
sprinkhaanzanger en grasmus. De beroemdste
Scheekenbewoner blijft toch de houtsnip. In het voorjaar is zijn avondvlucht bijna overal
waarneembaar. Ook dagvlinders zijn bijzonder gesteld op de afwisseling in ruimtelijke
structuur. Sinds kort wordt weer de steenmarter waargenomen en is er ook een kans
dat de boommarter weer te zien is. Verder Voorkomende vogels zijn zangvogels, wespendief,
houtsnip en boomvalk. De Kuppenbunders is een van de weinige plekken waar de Appelvink
gesignaleerd wordt. Tijdens de inventarisatie naar autochtone struik- en boomsoorten in
2007 ( "Oude Boskernen in
Het Groene Woud". ) zijn hier ook bijzondere soorten aangetroffen
zoals o.a. hondsroos, gelderse roos, rode kornoelje, twee-stijlige meidoorn en de zeer
zeldzame viltroos.
In de Scheeken is het belangrijke ECODUCT voor Het Groene Woud gebouwd.
Hierbij wat informatie over de aangrenzende kleine bosgebieden in Het Groene Woud:
Nr. |
Plaats |
Onderwerp |
Flora & fauna |
1 |
Jonkersbos / Luciferre-bos e.o. (Kasteren) |
Karakteristiek beeld van dit oude bos met toch een jong uiterlijk. Vooral de ligging aan de rivier de Dommel is erg karakteristiek. De typische populierenbossen aan de westzijde zijn minder mooi maar wel typisch voor deze omgeving van het Dommeldal. |
Bosanemoon. Wielewaal, Muskuskruid, Ijsvogel, Torenvalk, Buizerd |
2 |
De bossen van de Maai (Kasteren) |
Er zijn een aantal bossen te
onderscheiden. Een gedeelte is van Marggraff (meest oostelijk), een gedeelte is van BL
(rondom het Brabants-Landschap Lakenvelderweiland) en een gedeelte is van Smid van de Ven (Boxtel). Elk bostype heeft zijn eigenaardigheden. |
Wielewaal, Bosrietzanger, Zwartkop, Buizerd, Gevlekte orchis, Pinksterbloem, Bosanemonen, Oranjetip, Slanke sleutelbloem. |
3 |
Jonge bossen van de Kasterensestraat met oudere uitlopers richting de Maai |
Minder interessant maar toch met een hoog >populierenkarakter’, er komen grote populaties van bijzonder slakkensoorten voor. | Bosuil, Bosanemoon, Gele dovenetel |
4 |
Van Boekels Bos (tussen Kasterensestraat en Duits Lijntje) |
De grote eiken zijn karakteristiek. De overgang naar de spoorlijn en de overgang naar het weiland zijn typische plaatjes. |
Nachtegaal, Ree, Hermelijn, Bunzing, Slanke sleutelbloem, Franse aardkastanje, Grauwe els. Zomereik. |
5 |
Bos van de ‘Zwarte Bresser’ Meulekensweg /Hulst |
hakhoutbos (Zwarte Els) |
Zwartkop |
6 |
Sort-populieren |
Populierenbos met veel ondergroei |
Populier ‘Marilandica’, Kerkuil |
7 |
Sort- gemengd bos |
Gemengd bos. |
Goudvink, Ransuil, Hazelaar |
8 |
Kuppenbunders |
Populierenbos, er zijn ook aangrenzend loofnossen (vaak op rabatten) aanwezig met een interssante flora. |
Zangvogels, Wespendief, Boomvalk. |
9 |
Hollands Diep & De Honningen |
De overgang hoog laag en het mooie weitje van Brabants Landschap. |
Dalkruid, Knolsteenbreek, Slanke sleutelbloem, Ree, Buizerd, Vlinders |
10 |
De Prangen |
Natuurontwikkeling door Staatsbosbeheer. Het ronde perceel, aangeduid met het kruisje is cultuurhistorisch van groot belang. Ook de Blauwhoefseloop ontstaat hier |
Torenvalk |
11 |
Enkele kleine bosjes met ook het karakteristieke landschap van Vrilkhoven. |
||
12 |
Peerkes bos |
het naaldhoutkarakter en de openheid met de lanen richting Boxtel |
Ransuil |
13 |
Rauw beemd (tussen Molendijk en Duits Lijntje) |
Kwijnend populierenbos van redelijk oude populieren |
Groene specht, Wielewaal, Ree |
14 |
Westzijde Grote Waterloop |
hier zijn nog wat kleinere weilandjes zichtbaar |
|
15 |
Bosjes oostzijde Donkerstraat (Kasteren) |
Kleinere weilanden afgewisseld met bosjes |
Slanke sleutelbloem, Eenbes, Torenvalk |
16 |
Lage Voort |
naaldbossen met kleinere weilandjes & houtwallen |
Via deze KNOP kunt u ook naar de genealogische website van Ger van den Oetelaar. Op de website van Duthmala wordt aandacht geschonken aan diverse LIEMPDSE NATUURGEBIEDEN zoals Scheeken, Geelders, Dommel en Dommeldal, Landgoed Velder (Veldersch Bosch) en aan een aantal CULTUURHISTORIE RONDOM LIEMPDE.